Tác dụng phụ của thuốc thường dùng trong suy tim. (ảnh minh họa).	Tác dụng phụ của thuốc thường dùng trong suy tim Nếu tạm tính theo tỷ lệ mắc của châu Âu ( 0,4-2%) thì nước ta có khoảng 320 ngàn đến 1,6 triệu người suy tim. Đa phần trong số này là dùng thuốc tại nhà có khi suốt đời. Vì thế việc hiểu biết dùng thuốc đúng sẽ hạn chế tai biến, cải thiện chất lượng và kéo dài cuộc sống cho bệnh nhân...... Chia sẻ bí quyết chăm sóc SỨC KHỎE cho mọi nhà!

Tác dụng phụ của thuốc thường dùng trong suy tim style="text-align: justify;"Nếu tạm tính theo tỷ lệ mắc của châu Âu ( 0,4-2%) thì nước ta có khoảng 320 ngàn đến 1,6 triệu người suy tim. Đa phần trong số này là dùng thuốc tại nhà có khi suốt đời. Vì thế việc hiểu biết dùng thuốc đúng sẽ hạn chế tai biến, cải thiện chất lượng và kéo dài cuộc sống cho bệnh nhân......

Nếu tạm tính theo tỷ lệ mắc của châu Âu ( 0,4-2%) thì nước ta có khoảng 320 ngàn đến 1,6 triệu người suy tim. Đa phần trong số này là dùng thuốc tại nhà có khi suốt đời. Vì thế việc hiểu biết dùng thuốc đúng sẽ hạn chế tai biến, cải thiện chất lượng và kéo dài cuộc sống cho bệnh nhân.

Suy tim là hậu quả của các bệnh lí: tăng huyết áp, động mạch vành, tuyến giáp, cơ tim, màng ngoài tim (ở người già) hoặc thấp tim (ở người dưới tuổi 40). Thường chia ra độ I- II-III-IV (ứng với các trạng thái: không hạn chế; hạn chế ít; hạn chế nhiều; không vận động thể lực). Hoặc chia ra các loại A, B, C, D (ứng với các mức: có nguy cơ nhưng không có tổn thương thực thể tim, triệu chứng cơ năng; có tổn thương thực thể tim, chưa có triệu chứng cơ năng; có tổn thương thực thể tim có triệu chứng cơ năng; nặng, khó thở dù đã dùng thuốc liều cao, cần dùng các liệu pháp khác). Người bệnh cần biết các điều này để trình bày kỹ tiền sử, trạng thái mệt mỏi, khó chịu khi vận động, nghỉ ngơi... nhằm giúp thầy thuốc chẩn đoán, phân loại và hiểu được các hướng dẫn trên đơn thuốc.

Thuốc lợi tiểu: Là thuốc đặc hiệu dùng ban đầu và là thuốc cơ bản trong điều trị suy tim. Nhóm thiazid (chlorothiazid): gây nổi ban (ít gặp); tăng calci, acid uric máu, tăng cholesterol xấu. Nhóm lợi tiểu quai (furosemid, bumetamid): gây dị ứng (hay gặp) khi suy tim nặng hấp thu đường uống kém, cần dùng dạng tiêm. Hai nhóm đều có thể gây thiếu kali, kèm theo thiếu magiê, dẫn tới loạn nhịp tim. Khi dùng cần chọn liều thích hợp để không làm hạ quá ngưỡng kali, calci máu. Theo dõi điện giải đồ, urê và creatinin máu. Cần bù kali hay bổ sung thuốc lợi tiểu giữ kali (spironolacton).

Thuốc đối kháng với hệ renin- aldosteron-angiotensin
+ Nhóm ức chế men chuyển ( catopril, enalapril, ramipril)
Đây là thuốc hàng đầu trong suy tim kể cả khi chưa có triệu chứng cơ năng. Do làm giãn cả động mạch, tĩnh mạch nên làm tăng cung lượng tim mà không thay đổi huyết áp, tần số tim. Làm giảm đáng kể tỷ lệ nhập viện, tỷ lệ tử vong (mức giảm tuỳ biệt dược). Thuốc không giảm hiệu quả khi phối hợp với aspirin (mỗi ngày 80mg), không bị nhờn thuốc.

Khi dùng thuốc cần chú ý, thuốc làm suy thận ở người bệnh hẹp động mạch thận hai bên, gây ho khan dai dẳng, dị ứng (phù, nổi ban với một số người), mất cảm giác một phần hay hoàn toàn khi ăn, gây protein niệu, tăng kali máu, giảm bạch cầu (cần theo dõi chức năng thận, xét nghiệm nước tiểu, đếm bạch cầu), gây hạ huyết áp tư thế đứng với liều khởi đầu cao (khởi đầu bằng liều thấp rồi tăng dần đến mức đạt yêu cầu).

+ Nhóm chẹn angioten sin II (losartan, valsartan, ibesartan, telmisartan, candesartan, eposartan): Hiệu lực nhanh, mạnh, hoàn toàn hơn ức chế men chuyển. Tuy nhiên trong thực hành chỉ nên dùng chẹn angiotensin II khi người bệnh không dung nạp ức chế men chuyển. Khi dùng chẹn angiotensin II cần có các lưu ý như ức chế men chuyển.

Thuốc chẹn beta (metoprolol, carvediol, bisoprolol): có tính giãn mạch, cải thiện triệu chứng cơ năng và chức năng thất ở người suy do giãn cơ tim. Làm giảm nhập viện, giảm tỷ lệ tử vong (mức giảm tùy mức bệnh, tùy biệt dược). Thuốc được dùng cho người bệnh suy tim. Nên dùng ngay cả khi đã ổn định với các thuốc khác. Cần khởi đầu liều thấp (tùy biệt được) rồi tăng dần đến mức cần.

Digitalis: Dùng dưới dạng: digitoxin, digoxin làm chậm dẫn truyền thần kinh nội tại nên làm tim đập chậm và mạnh. Thuốc dùng trong suy tim nhịp nhanh và loạn, đặc biệt có hiệu quả khi suy tim có kèm theo loạn nhịp nhĩ (rung nhĩ, cuồng nhĩ) hoặc suy chức năng tâm thu kèm giãn buồng tim trái.

- Digoxin đào thải bởi thận, digitoxin đào thải bởi gan. Cần giảm liều hay tránh dùng các thuốc này nếu có các bệnh tương ứng.

- Thuốc có tính tích luỹ, nên dùng liều duy trì ở mức thấp. Nếu dùng liều duy trì cao thì mỗi tuần nên nghỉ dùng 1-2 ngày.

- Có thể xảy ra ngộ độc: loạn nhịp, nhịp đôi, ngoại tâm thu (do làm giảm quá mức dẫn truyền nhĩ thất), chán ăn, buồn nôn, ảo giác, kích động hoặc lừ đừ. Ngừng thuốc và nhờ thầy thuốc chuyên khoa xử lý.

Nitrat: thường dùng nitroglycerin, isosorbid làm giãn mạch, chống đau thắt ngực, làm dễ thở. Người bệnh ngoại trú có thể dùng dưới dạng viên đặt dưới lưỡi (tự cấp cứu), viên nén uống, hay viên có hiệu lực kéo dài. Dạng tiêm (dùng trong suy tim thất trái ở giai đoạn cấp của nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực khó chữa ở thể nặng), dạng phun mù vào dưới lưỡi (dùng phòng cơn đau thắt ngực, hay trước khi gắng sức). Chỉ dùng tối đa mỗi ngày 3 lần (dạng dinitrat) và 2 lần (dạng mononitrat).

Hydralazin: chỉ làm giãn trực tiếp động mạch, đặc biệt có hiệu quả ở người suy tim do hở van hai lá hay van động mạch chủ. Dùng hydralazin phối hợp với nitrat có khả năng kéo dài đời sống người bệnh. Lưu ý: do thuốc làm tăng tần số tim, tăng tiêu thụ ôxy của cơ tim nên phải rất thận trọng với người bệnh thiếu máu cơ tim.

Những thuốc trên còn dùng trong các bệnh khác nữa, nhưng khi dùng trong suy tim thì có cách chỉ định và cách theo dõi riêng nhằm tránh các tai biến có thể xảy ra với bệnh này.

Theo SK&ĐS